Zo help je jouw puber omgaan met emoties

De puberteit is wat betreft emoties voor alle pubers al ingewikkeld, maar voor pubers die veel denken en veel voelen is het nog veel ingewikkelder. Hoe ga je er thuis mee om als je puber zo emotioneel is?

Huilen, schreeuwen, brutaal worden, zichzelf opsluiten op hun kamer… Elke tiener uit het weer op een andere manier als zij niet lekker in haar vel zit, boos of verdrietig is. En als ouder heb je soms het gevoel dat er weinig is wat je op zo een moment voor je puber kunt doen.

Maar je bent als ouder zo belangrijk voor je puber! Als luisterend oor én als begeleider bij hun (emotionele) ontwikkeling. Als ouder ben je ook een soort coach voor je eigen tiener. Join de club! 🦚

Daarom wil ik hieronder vier aandachtspunten delen die jou kunnen helpen in het begeleiden van je puber als ze overspoelt wordt door emoties.

NB: Als je nu denkt: ‘mijn nog-niet-tiener heeft hier ook al last van’. Dat zou heel goed kunnen, sommige kinderen, vooral als ze (hoog)begaafd zijn, komen eerder in de puberteit. Dus deze tips gelden ook voor je nog-niet-tiener die wel in de knoop zit met haar emoties. En eigenlijk voor alle gevoelige kinderen.

Voor de leesbaarheid schrijf ik in de vrouwelijke vorm, maar voor jongens is dit natuurlijk net zo relevant!

1. Parkeer je eigen emoties

In de interactie met je emotionele puber worden waarschijnlijk bij jezelf ook emoties opgeroepen, vooral als je zelf ook veel voelt. Probeer die dan even te parkeren om niet vanuit je eigen emotie te reageren, maar zelf rustig te blijven.

Adem in, adem uit…

Omdat je tiener sterke gevoelssprieten (dit is volgens mij geen officieel woord maar ik vind hem erg passend 😊) heeft, pikken ze jouw emoties ook op en dat kunnen ze er even niet bij hebben. Belangrijk om rekening mee te houden dus, maar zeker niet makkelijk. Gelukkig geldt: oefening baart kunst.

Als je je er in ieder geval al bewust bent van je eigen emoties op dat moment  is dat al een eerste stap.

Daarbij straal je als je rustig bent uit: ‘deze emoties zijn gaan weer over’ (al voelt het op dat moment voor je puber waarschijnlijk niet zo) En: ‘ik kan het hebben’.

2. Luister met echte aandacht naar je puber

Een inkoppertje misschien, maar ik vind het toch belangrijk om te noemen omdat het echt niet zo makkelijk is.

Het lukt waarschijnlijk nog wel om je telefoon aan de kant te leggen of iets anders waar je mee bezig was. Maar om echt met aandacht te luisteren betekent dat we óók niet in ons hoofd bezig zijn met andere zaken.

Het is heel lastig (vooral als je veel denkt…) maar echt belangrijk om deze dingen even los te laten zodat je heel je focus kunt richten op wat je puber op dat moment emotioneel uit. Met woorden, boosheid, geschreeuw of huilen. Op de bank, vanaf de andere kant van de kamer of door een dichte deur. In ieder geval, probeer er met aandacht bij te zijn.

Je handen kunnen wel met iets anders bezig zijn (sommige tieners vinden het juist erg vervelend als je ze de hele tijd aankijkt), zolang je hoofd er maar bij is, want ze merken het echt als je in gedachten bezig bent met iets anders.

3. Toon begrip vanuit je buik

Je hoeft niet altijd te begrijpen waarom je puber zo emotioneel is (dat is soms ook niet te snappen..), maar je kunt wel begrip tonen voor het feit dat het voor haar op dit moment teveel is.

Een simpele ‘he joh wat vervelend’ of ‘dat lijkt me heel moeilijk’, is voor je tiener heel fijn om te horen.

En wat heeft je buik daar nu mee te maken?

Probeer je woorden zoveel mogelijk vanuit je buik te zeggen. Niet als buikspreker, maar met aandacht bij je buik in plaats van bij je hoofd. Want als je iets zegt wat je echt meent komt het meer vanuit je buik, als je iets zegt omdat het zo hoort, komt het meer uit je hoofd. En andersom werkt dat ook: als je iets zegt met aandacht bij je buik klinkt het al meteen meer alsof je het meent. Wat je uiteraard ook doet 😉.

Probeer het maar even, misschien kun je jezelf opnemen terwijl je zegt ‘moeilijk zeg’ terwijl je je aandacht bij je hoofd hebt en daarna terwijl je je aandacht bij je buik hebt. Dat klinkt echt heel anders. En bij het laatste voelt je tiener zich meteen al een stuk serieuzer genomen en gehoord. En dan neemt de heftige emotie vaak al snel af.

Dus: een simpel trucje met een groot effect!

4. Geef woorden aan de emoties die je tussen de regels door ‘hoort’.

Dit is een soort ‘begrip tonen’- plus. Probeer woorden te geven aan de dingen die je je tiener tussen de regels door hoort zeggen. Of voelt zeggen. Vooral als je zelf ook veel voelt, kun je waarschijnlijk ongeveer voelen wat je puber voelt en dit vervolgens onder woorden brengen.  

‘Volgens mij voel je je erg gekwetst door wat je vriendin heeft gedaan, klopt dat?’

Als je dat benoemd dan help je je tiener om woorden te geven aan haar emoties zodat er onderscheid gemaakt kan worden tussen de vele gevoelens. Als ze weet welke emoties ze precies voelt, dan worden ze ook makkelijker te hanteren.

En daarbij voelt je tiener zich extra gehoord en begrepen als haar emoties door jou benoemd worden. Zelfs als het niet helemaal klopt wordt de poging waarschijnlijk zeer gewaardeerd. En als je ‘klopt dat?’ er achter zegt is er ook alle ruimte voor je tiener om jouw gekozen woorden te verbeteren of verder te nuanceren.

Tot slot

Met deze aandachtspunten help je jouw puber groeien in haar emotionele ontwikkeling waardoor ze een krachtige en stralende volwassene kan worden!

Mocht je nog een vraag of opmerking hebben laat het hieronder even weten. Ik hoor graag van je!

Met stralende groet ☀,

Tamar